Ói (vomit) là sự vọt mạnh (forceful expulsion) thành phần của dạ dày ra ngoài qua ngả miệng và/hoặc mũi.
I.Định nghĩa:
Ói (vomit) là sự vọt mạnh (forceful expulsion) thành phần của dạ dày ra ngoài qua ngả miệng và/hoặc mũi.
II. Phân biệt:
- Buồn nôn (nausea).
- Ợ.
- Trớ.
- Ọe.
- Trào ngược dạ dày-thực quản (reflux).
III. Cơ chế:
- Thụ cảm nằm ở sàn não thất 4, vùng bị khởi động bởi hóa thụ cảm (chemoreceptor trigger zone).
- Một số chất cũng gây nôn trực tiếp.
- Ói khi nhìn thấy, nghe, ngửi…
There are various sources of input to the vomiting center:
a. The chemoreceptor trigger zone at the base of the fourth ventricle has numerous dopamine D2receptors, serotonin 5-HT3 receptors, opioid receptors, acetylcholine receptors, and receptors forsubstance P. Stimulation of different receptors are involved in different pathways leading to emesis, in the final common pathway substance P appears to be involved.
b. The vestibular system which sends information to the brain via cranial nerve VIII (vestibulocochlear nerve). It plays a major role in motion sickness and is rich in muscarinic receptors and histamine H1receptors.
c. Cranial nerve X (vagus nerve), which is activated when the pharynx is irritated, leading to a gag reflex.
d. Vagal and enteric nervous system inputs that transmit information regarding the state of thegastrointestinal system. Irritation of the GI mucosa by chemotherapy, radiation, distention, or acute infectious gastroenteritis activates the 5-HT3 receptors of these inputs.
e. The CNS mediates vomiting arising from psychiatric disorders and stress from higher brain centers.
IV. Biến chứng của ói:
- Hít chất nôn vào đường hô hấp.
- Gây mất nước, điện giải.
- Rách niêm mạc thực quản (Mallory-Weiss tear).
- Làm thoái hóa cấu trúc răng, nướu.
Guyton 12th edition (25/08/2013) Phản xạ có điều kiện và không điều kiện (10/07/2011) Thần kinh giao cảm và phó giao cảm, hệ Cholinergic và Adrenergic (10/07/2011) Phản xạ của tiểu não (10/07/2011) Chu kỳ kinh nguyệt (10/07/2011) Các hormone ảnh hưởng lên chuyển hoá muối nước (10/07/2011) Tác dụng và điều hoà bài tiết hormone glucocorticoid (10/07/2011) Tác dụng và điều hoà bài tiết hormone T3 và T4 (10/07/2011) Điều hoà hoạt động lọc cầu thận (10/07/2011) Tái hấp thu canxi, phosphate, magnesium và sự vận chuyển potassium tại ống thận (10/07/2011)