Chứng khoán khắp thế giới đỏ sàn do thuế đối ứng của Trump.
1. Xem 1
2. Xem 2
-------------------------------
Từ góc nhìn Marxism-Leninism, hiện tượng chứng khoán toàn cầu "đỏ sàn" do chính sách thuế đối ứng của Donald Trump có thể được phân tích qua lăng kính đấu tranh giai cấp, mâu thuẫn nội tại của chủ nghĩa tư bản, và vai trò của nhà nước tư sản trong việc bảo vệ lợi ích của tầng lớp thống trị. Dựa trên các thông tin từ hai nguồn được cung cấp, chúng ta có thể rút ra một số điểm chính để giải thích hiện tượng này.
1. Mâu thuẫn nội tại của chủ nghĩa tư bản
Theo Marxism-Leninism, chủ nghĩa tư bản luôn chứa đựng những mâu thuẫn nội tại, đặc biệt là giữa tư bản và lao động, cũng như giữa các nhóm tư bản với nhau. Chính sách thuế đối ứng của Trump, với mức thuế cao áp lên hàng loạt quốc gia (ví dụ, 46% đối với Việt Nam, 34% bổ sung với Trung Quốc), phản ánh nỗ lực của tầng lớp tư bản Mỹ nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế nội địa trước sự cạnh tranh từ các nền kinh tế khác. Tuy nhiên, điều này lại làm trầm trọng thêm mâu thuẫn giữa các nhóm tư bản toàn cầu. Việc chứng khoán "đỏ sàn" trên khắp thế giới cho thấy sự bất ổn của thị trường tài chính tư bản, vốn phụ thuộc vào sự lưu thông tự do của hàng hóa và vốn. Chính sách bảo hộ của Trump làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, đẩy nhanh quá trình khủng hoảng tích lũy vốn mà Lenin từng mô tả là đặc trưng của giai đoạn đế quốc chủ nghĩa.
Ví dụ, bài viết trên VnExpress cho biết ba tỷ phú hàng đầu thế giới – Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – mất hơn 23 tỷ USD mỗi người chỉ trong hai ngày sau khi Trump công bố chính sách thuế. Điều này không chỉ thể hiện sự tổn thương của tầng lớp tư bản lớn trước các biến động chính sách, mà còn minh họa mâu thuẫn giữa các nhóm tư bản trong nội bộ nước Mỹ và trên toàn cầu. Trong khi Trump đại diện cho một bộ phận tư bản Mỹ muốn "đưa sản xuất về nước", thì các tỷ phú công nghệ lại phụ thuộc vào chuỗi cung ứng quốc tế hóa – một mâu thuẫn điển hình của chủ nghĩa tư bản hiện đại.
2. Vai trò của nhà nước tư sản
Marxism-Leninism xem nhà nước trong chủ nghĩa tư bản là công cụ của giai cấp tư sản để duy trì quyền lực kinh tế và chính trị. Chính sách thuế đối ứng của Trump có thể được hiểu như một nỗ lực của nhà nước Mỹ nhằm bảo vệ lợi ích của giai cấp tư bản nội địa trước sự cạnh tranh từ các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc và các nước Đông Nam Á như Việt Nam. Bài viết trên BBC Tiếng Việt nhấn mạnh rằng thuế quan mới đánh dấu "sự thay đổi lớn nhất trong trật tự thương mại quốc tế kể từ sau Thế chiến II", cho thấy nhà nước Mỹ dưới thời Trump đang sử dụng quyền lực chính trị để tái cấu trúc quan hệ kinh tế toàn cầu theo hướng có lợi cho mình.
Tuy nhiên, từ góc nhìn Marxist, chính sách này không giải quyết được gốc rễ của khủng hoảng tư bản, mà chỉ làm gia tăng căng thẳng giữa các quốc gia và đẩy nhanh quá trình suy thoái kinh tế toàn cầu. Việc thị trường chứng khoán lao dốc là biểu hiện của sự mất niềm tin trong tầng lớp tư bản vào khả năng duy trì lợi nhuận trong bối cảnh bất ổn chính trị-kinh tế do chính sách bảo hộ gây ra. Điều này phù hợp với nhận định của Lenin rằng trong giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, các chính sách kinh tế của nhà nước tư sản thường dẫn đến xung đột thương mại và chiến tranh kinh tế giữa các nước.
3. Tác động lên giai cấp lao động
Dù hai bài viết không đề cập trực tiếp đến giai cấp lao động, từ góc nhìn Marxism-Leninism, chính sách thuế của Trump không nhằm cải thiện đời sống của người lao động Mỹ, mà chủ yếu phục vụ lợi ích của giai cấp tư bản. Trump tuyên bố thuế quan sẽ mang lại "thời kỳ hoàng kim" cho nước Mỹ bằng cách đưa việc làm và nhà máy trở lại, nhưng thực tế, chi phí tăng cao từ thuế nhập khẩu sẽ được chuyển sang người tiêu dùng – mà phần lớn là giai cấp lao động – thông qua giá cả hàng hóa tăng vọt. Đồng thời, các công ty đa quốc gia như Apple (được đề cập trong các nguồn liên quan) có thể cắt giảm sản xuất hoặc sa thải lao động ở các nước như Việt Nam để bù đắp chi phí, làm trầm trọng thêm tình trạng bóc lột lao động toàn cầu.
Bài viết trên BBC cũng chỉ ra rằng các mức thuế cao áp lên Việt Nam (46%) và các nước khác sẽ gây khó khăn cho các ngành như dệt may, điện tử – những ngành phụ thuộc lớn vào lao động giá rẻ. Từ đó, chính sách này không chỉ làm suy yếu giai cấp lao động ở các nước bị ảnh hưởng, mà còn tạo thêm áp lực lên người lao động Mỹ khi giá cả tăng cao mà không kèm theo cải thiện thu nhập thực chất.
4. Khủng hoảng đế quốc chủ nghĩa
Lenin từng phân tích rằng đế quốc chủ nghĩa là giai đoạn cao nhất của chủ nghĩa tư bản, nơi các cường quốc tư bản tranh giành thị trường và tài nguyên, dẫn đến xung đột không thể tránh khỏi. Chính sách thuế đối ứng của Trump là một biểu hiện của xu hướng này, khi Mỹ tìm cách lấy lại vị thế kinh tế bằng cách áp đặt quyền lực lên các quốc gia khác. Tuy nhiên, như bài viết trên BBC chỉ ra, các nước như Trung Quốc đã tuyên bố "đáp trả tới cùng", còn Việt Nam và các quốc gia khác cũng phải tìm cách thích nghi hoặc đối phó. Điều này cho thấy mâu thuẫn giữa các đế quốc tư bản (Mỹ) và các nền kinh tế mới nổi đang leo thang, đẩy thế giới vào một cuộc chiến thương mại toàn diện – một dấu hiệu của khủng hoảng đế quốc chủ nghĩa mà Lenin đã dự báo.
Kết luận
Dưới góc nhìn Marxism-Leninism, hiện tượng chứng khoán toàn cầu "đỏ sàn" do thuế đối ứng của Trump không chỉ là một biến động kinh tế ngắn hạn, mà là biểu hiện của những mâu thuẫn sâu sắc trong lòng chủ nghĩa tư bản. Chính sách này phản ánh nỗ lực của nhà nước tư sản Mỹ trong việc bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị trước khủng hoảng tích lũy vốn, nhưng đồng thời làm lộ rõ sự bất ổn và suy yếu của hệ thống tư bản toàn cầu. Trong dài hạn, theo quan điểm Marxist, những mâu thuẫn này sẽ tiếp tục tích tụ, tạo điều kiện cho sự thức tỉnh của giai cấp lao động và khả năng chuyển hóa sang một trật tự kinh tế-xã hội mới, vượt qua chủ nghĩa tư bản.