Kitô giáo (thuật ngữ phiên âm) hoặc Cơ Đốc giáo (thuật ngữ Hán-Việt ) là một trong các tôn giáo khởi nguồn từ Abraham [1] [2] [3] [4] , Abraham là tổ phụ của dân Do Thái (hai tôn giáo còn lại là Do Thái giáo và Hồi giáo ), đặt nền tảng trên giáo huấn, sự chết trên thập tự giá và sự sống lại của Chúa Giê-xunhư được ký thuật trong Kinh thánh Tân Ước [5] .

Chữ Kitô xuất phát từ chữ Christos trong tiếng Hi Lạp , nghĩa là "Đấng được xức dầu" , dịch từ chữ Messiahtrong tiếng Hebrew . Cơ Đốc nhân ( Christian ) có nghĩa là "người thuộc về Chúa Cơ Đốc."

Cơ Đốc giáo là tôn giáo có đông tín hữu nhất, với những con số ước tính từ 1,5 tỉ [22] đến 2,1 tỉ [22]người xưng nhận niềm tin Cơ Đốc; theo sau là Hồi giáo với 1,3 tỉ; số người vô thần là 1,1 tỉ; Ấn Độ giáo là 900 triệu; tôn giáo cổ truyền Trung Hoa là 394 triệu và số người theo Phật giáo là 376 triệu.

Trong tiếng Việt , bên cạnh chữ "Kitô" (như Kitô giáo) có gốc từ tiếng Hy Lạp như trên, và thường được sử dụng bởi những người Công giáo, còn có chữ "Cơ Đốc" (như Cơ Đốc giáo) có nguồn gốc từ chữ Nho ( 基督 ) và thường được những người theo đạo Tin Lành sử dụng. Trong khi người Công giáo dùng chữ "Kitô" để chỉ Giê-xu, người Tin Lành thường dùng chữ "Christ". Ngoài ra, Thiên Chúa giáo cũng thường được sử dụng bởi những người ngoài Kitô giáo để chỉ Công giáo nói riêng và Cơ Đốc giáo nói chung.

I. CƠ ĐỐC THỜI SƠ KHAI

Sự khẳng định thần tính của Chúa Giê-xu luôn là vấn đề trọng tâm đối với tín hữu Cơ Đốc thời sơ khai. Nhiều nhà trước tác, bao gồm Justin Martyr và Tertullian chứng thực niềm tin Chúa Giê-xu là Thiên Chúa[14] [15] [16] [17] [18] . trong khi một số các nhóm Cơ Đốc khác từ chối chia sẻ niềm xác tín này. Sự việc lên đến đỉnh điểm khi Arius thuyết phục được khá đông các giám mục và tín hữu tin rằng Chúa Giê-xu chỉ là một tạo vật, dù là tạo vật đầu tiên và cao trọng nhất. Cuộc tranh luận được giải quyết tại Công đồng Nicaea , được triệu tập bởi hoàng đế Constantine I , nơi học thuyết của Athanasius , một học giả theo thuyết Ba Ngôi , được công nhận là giáo lý chính thức của Hội thánh (xem tín điều Nicaea , tín điều Athanasius ). Dù Constantine I ra lệnh đốt sách của Arius và trục xuất ông, học thuyết của ông vẫn tiếp tục phát triển trong đế quốc suốt vài thập niên và trong vòng các bộ tộc người Đức trong gần hai thế kỷ sau đó.

Cơ Đốc giáo chia ra nhiều nhánh, bao gồm 1,1 tỉ người Công giáo [23] , 510 triệu người Kháng Cách cùng với 84 triệu tín hữu Anh giáo , 216 triệu người Chính thống giáo , con số các tín hữu độc lập (không gia nhập giáo phái nào) là 158 triệu và những giáo hội "ngoại vi" ( Chứng nhân Jehova , Cơ Đốc Phục lâm ,Mormon ...) có khoảng 31,7 triệu tín hữu. Các giáo phái này tự nhận mình thuộc Cơ Đốc giáo nhưng họ không được công nhận bởi cộng đồng Cơ Đốc giáo vì cớ các học thuyết không chính thống của họ.