Trên thiết đồ đứng ngang qua thận, thấy thận được bọc trong 1 bao sợi, ở giữa là xoang thận chứa mỡ, có bó mạch, thần kinh và bể thận. Bao quanh xoang thận là khối nhu mô thận hình bán nguyệt.

- Nhu mô thận: chia làm 2 vùng:

+ Tuỷ thận: cấu tạo gồm nhiều khối hình nón nhợt màu gọi là tháp thận. Đáy tháp hướng về phía bao xơ thận, đỉnh hướng về xoang thận và nhô vào các đài nhỏ tạo nên nhú thận, mỗi đài nhỏ chứa từ 1 đến 3 nhú. Số lượng nhú biến đổi từ 5 – 11, thường gặp nhất là 8. Trên nhú có 1 diện sàng chứa các lỗ đổ của các ống nhú. Các tháp thận sắp xếp thành 2 hàng dọc theo 2 mặt trước và sau thận. Ở phần giữa, 2 – 3 tháp thường chung nhau một nhú thận, còn ở 2 cực có khi 6 – 7 tháp chung nhau 1 nhú thận.

+ Vỏ thận gồm có:

* Cột thận: là phần nhu mô nằm giữa các tháp thận

* Tiểu thuỳ vỏ: là phần nhu mô từ đáy tháp thận tới bao xơ, và chia làm 2 phần:

· Phần tia gồm các khối hình tháp có đáy nằm trên đáy tháp thận, đỉnh hướng ra bao xơ thận và thuôn nhọn dần khi tiến tới bao xơ.

· Phần lượn là phần nhu mô uốn lượn quanh phần tia, sẫm màu hơn.

- Xoang thận: xoang thận thông ra ngoài ở rốn thận. Thành xoang có nhiều chỗ lồi lõm.

* Chỗ lồi hình nón do nhu mô thận đội ra gọi là nhú thận. Cao khoảng 4 – 10 mm. Đầu nhú có nhiều lỗ của các ống nhú đổ nước tiểu vào bể thận.

* Chỗ lõm úp vào nhú thận gọi là các đài thận nhỏ. Thường mỗi thận có từ 7 – 14 đài thận nhỏ, mỗi đài là 1 cấu trúc hình loa kèn mà miệng loa gắn vào quanh nền của 1 nhú thận. Các đài thận nhỏ hợp lại thành 2 – 3 đài thận lớn. Các đài thận lớn hợp lại thành 1 khoang đơn hình phễu gọi là bể thận. Bể thận thu nhỏ dần khi nó chạy về phía dưới trong qua rốn thận để liên tiếp với niệu quản. Cũng có khi bể thận hoàn toàn nằm trong xoang thận và khi đó vùng tiếp nối bể thận – niệu quản nằm hoàn toàn trong xoang thận hoặc ở gần rốn thận.

* Bể thận và các đài thận có thể thấy được trên phim X quang chụp thận có thuốc cản quang.

II. Vi thể:

Về phương diện vi thể, nhu mô thận được cấu tạo chủ yếu bởi những đơn vị chức năng tạo ra nước tiểu gọi là Nêphrôn. Mỗi Nêphrôn gồm 1 cấu trúc lọc huyết tương gọi là tiểu thể thận và một hệ thống ống thận đảm nhiệm việc tái hấp thu chọn lọc các chất từ dịch lọc để tạo nước tiểu.

- Tiểu thể thận gồm có 1 bao ở ngoài, 1 động mạch nhập chui vô phân chia và cuộn lại thành cuộn mao mạch ở bên trong và đi ra bởi 1 động mạch xuất.

- Hệ thống ống thận gồm các tiểu quản lượn: ống lượn gần, quai Henlé, ống lượn xa và ống thu thập. Nước tiểu từ 1 số ống thận được tập trung về ống thu thập, nhiều ống thu thập hợp thành 1 ống nhú mở vào 1 đài thận nhỏ tại đỉnh của 1 nhú thận.

Tiểu thể thận, ống lượn gần, ống lượn xa nằm trong phần lượn của vỏ thận. quai Henlé, ống thẳng, ống thu thập nằm trong phần tia của vỏ thận và trong tuỷ thận.