---0---

I.                    SIÊU ÂM: Nguyên lý: dùng sóng siêu âm. (http://en.wikipedia.org/wiki/Medical_ultrasonography)

Siêu âm thận-tiết niệu được dùng để xác định vị trí, kích thước, hình dạng, cấu trúc và sự liên quan giữa thận với các tạng khác. Đặc biệt, siêu âm  có giá trị cao trong chẩn đoán các bệnh lý khu trú ở thận như: nang thận, sỏi thận, áp xe quanh thận, thận ứ nước. 
Nhưng siêu âm lại cho kết quả rất mơ hồ trong các bệnh lý thận lan toả như: hội chứng thận hư, viêm cầu thận cấp, viêm cầu thận mãn và nhiễm tinh bột thận. Tuy nhiên, khi các bệnh này đã tiến triển tới giai đoạn suy thận, ảnh hưởng nghiêm trọng tới kích thước thận, thì siêu âm lại cho kết quả rõ ràng (thận nhỏ hơn bình thường). Nhưng, trong đa số các trường hợp không có tỷ lệ giữa giảm kích thước và suy giảm chức năng thận. Do vậy, trong lâm sàng phải kết hợp các xét nghiệm về thận-tiết niệu và nếu cần siêu âm nhiều lần để có chẩn đoán chính xác giúp đạt hiệu quả cao trong điều trị.
Siêu âm được chỉ định vào các trường hợp sau đây:1.       Bệnh lý thận: Chấn thương thận, Sỏi, bướu, nang, ứ nước thượng nguồn (nguyên nhân tắc bên dưới: bệnh lý khúc nối, sỏi nq, K CTC xâm lấn 2 nq…)

2.      Bệnh lý TLT: Độ lớn tlt (D1xD2xD3x0.52), độ dày thành bq.

3.      Bệnh lý BQ: sỏi, bướu, dị vật.

     II.          X-QUANG: Nguyên lý: http://en.wikipedia.org/wiki/X-ray 

1. KUB (Chụp thận không có thuốc cản quang) và Chụp thận có thuốc cản quang vào tĩnh mạch (UIV: urographie intraveneuse).

. http://en.wikipedia.org/wiki/Kidneys,_ureters,_and_bladder

- Phát hiện sỏi cản quang đường tiết niệu (đài-bể thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo).

- Spina bifida.

2. Chụp niệu quản bể thận thận ngược dòng có thuốc cản quang (uretero-pyelographie retrograde, UPR).

- Phát hiện hẹp hoặc tắc niệu quản do sỏi hoặc các nguyên nhân khác; nếu còn nghi ngờ sỏi cản quang niệu quản thì chụp thận ngược dòng là phương pháp chẩn đoán xác định có giá trị.

3. Chụp bàng quang.

a. Chụp bàng quang ở thì thuốc xuống bàng quang: theo phương pháp chụp UIV.

b. Chụp bàng quang ngược dòng: đặt một ống thông mềm vào bàng quang, bơm thuốc cản quang qua ống thông với khối lượng vừa đủ chụp một phim vùng tiểu khung.

c. Chụp bơm hơi vào bàng quang: Đặt một ống thông mềm vào bàng quang, bơm  căng hơi vào bàng quang với số lượng vừa đủ, rút ống thông chụp phim vùng tiểu khung.

III.                MSCT: Nguyên lý: tia X: http://en.wikipedia.org/wiki/Computed_tomography

Sử dụng kỹ thuật dựng hình, khảo sát rất tốt cấu trúc, chức năng hệ niệu và bất thường giải phẫu. MSCT mạnh hơn MRI trong khảo sát sỏi và bất thường giải phẫu, nhưng yếu hơn MRI trong ung thư của hệ tiết niệu và ung thư khác xâm lấn hệ tiết niệu.

IV.              MRU: là sử dụng MRI trong niệu khoa (magnetic resonant urography). Nó mạnh hơn MSCT trong 4 điều:

1.      Có thai 3 tháng đầu (thời gian này chỉ được dùng echo và/hoặc MRU chứ không được dùng Xquang và/hoặc MSCT).

2.      Dị ứng với iod.

3.      Suy thận.

4.      Ung thư.

Nó hoàn toàn không được chỉ định trong tắc nghẽn tiết niệu do sỏi, trừ phi bn bị suy thận nặng do sỏi. (lúc này MRU khảo sát rất tốt ứ nước thượng nguồn tới tận chỗ tắc, nhưng không thấy sỏi).