Bệnh nhân nam, 42 tuổi, cao 1,65m, nặng 66kg, làm công nhân. Có sỏi niệu quản 1/3 trên ở niệu quản trái, kích thước trên siêu âm 12x8mm, thận ứ nước độ 1, nước tiểu âm tính, đau âm ỉ vùng hố thắt lưng trái. Hãy đánh giá Stone burden và cho options.
1. Stone burden
• Sỏi 12×8 mm, nằm niệu quản 1/3 trên → >10 mm nên rất khó tự ra.
• Ứ nước độ 1 → tắc nghẽn nhẹ.
• Nước tiểu âm tính → không nhiễm trùng.
➡️ Stone burden: TRUNG BÌNH – CAO → nên can thiệp.

⸻

2. Options điều trị

Tối ưu nhất → URS-L (tán sỏi nội soi laser)
• Tỉ lệ sạch sỏi ~90–98%, giải quyết 1 lần.

Có thể chọn → ESWL
• Ít xâm lấn, nhưng do sỏi >10 mm nên tỉ lệ thành công thấp hơn (~50–60%).

Không khuyến cáo → MET (tamsulosin)
• Do sỏi lớn >10 mm → gần như không tự ra.

Không phù hợp → PCNL
• Chỉ dùng khi sỏi rất lớn hoặc nhiều.

⸻

Kết luận

Nên chọn URS-L.
ESWL chỉ là lựa chọn phụ.
MET và PCNL không phù hợp.

Thuật ngữ Y Khoa thường có 3 thành phần:
     -Tiền tố (prefix): Đứng trước từ, chỉ vị trí, số lượng, mức độ,...
  Endometritis (viêm nội mạc tử cung): tiền tố Endo- (bên trong).
     
     -Gốc từ (root): Đứng ở trung tâm chỉ cơ quan, bộ phận chính mà thuật ngữ đó đang nhắc tới.
  Endometritis (viêm nội mạc tử cung): tiền tố Endo- (bên trong), gốc từ metr/o (tử cung).
     
     -Hậu tố (suffix): Đứng cuối từ, chỉ tình trạng, bệnh lý, triệu chứng, thủ thuật,...
   Endometritis (viêm nội mạc tử cung): tiền tố Endo- (bên trong), gốc từ metr/o (tử cung), hậu tố -itis (viêm).

Nguyên tắc "lắp ráp" tiền tố, gốc từ, hậu tố thành một Thuật ngữ Y Khoa hoàn chỉnh:
   -Giữa tiền tố và gốc từ không cần phải thêm gì cả: Endo + metr/o
    -Giữa gốc từ và hậu tố cần có 1 nguyên âm nối (a, o, e, u, i) nhưng thường là "o", vì vậy mà ở trên ghi là "metr/o", việc thêm nguyên âm nối này là để phát âm thuận tiện hơn. Tuy nhiên, những hậu tố có chữ cái đầu tiên là (a, o, e, u, i) thì không cần phải thêm nguyên âm nối, ví dụ metr + itis = metritis chứ không cần thêm "o".
    -Có một số trường hợp ngoại lệ như thuật ngữ chỉ có tiền tố + gốc từ; gốc từ + hậu tố hoặc có 2 gốc từ, 3 gốc từ thì giữa các gốc từ luôn luôn có nguyên âm nối là "o"
Ex: Gastroenterology (ngành nội tiêu hoá) có gốc từ 1 (Gastr/o: dạ dày), gốc từ 2 (enter/o: ruột), hậu tố (-ology: ngành)
=> Gastroenterology = Gastr + o + enter + -ology 

Vì vậy mà việc học Anh Văn Y Khoa không phải là gặp 100 từ thì học hết 100 từ, vì chỉ cần nhớ các tiền tố, gốc từ, hậu tố thông dụng, thì khi gặp một từ mới bạn đã có thể "lắp ráp" và lờ mờ đoán được nghĩa của từ đó mà không cần tra từ điển.

 Sau đây là một vài tiền tố (prefix), gốc từ (root), hậu tố (suffix) thông dụng:
    -Tiền tố: Hyper- (tăng); Hypo- (giảm); Endo- (bên trong); Exo-, Ecto- (bên ngoài), Mono- (một), Bi- (hai), Tri- (ba),...
   -Gốc từ: Metr/o (tử cung); Cardi/o (tim); Hepat/o (gan); Gastr/o (dạ dày); Enter/o (ruột); Crin/o (tuyến); Cephal/o (đầu),...
   -Hậu tố: -itis (viêm); -trophy (tăng trưởng); -plasia (sinh ra); -ium (lớp, màng); -ology (ngành); -emia (tình trạng của máu, hậu tố này cũng có thể xem là gốc từ trong từ Anemia),...

 Cuối cùng, để tham khảo thêm về Medical Terminology và sưu tầm cho mình một mớ tiền tố, gốc từ, hậu tố, các bạn nên xem 2 cuốn sau (liên hệ Zalo để nhận bản PDF: https://zalo.me/g/xtdsak712).
   -The Language of Medicine.
   -Medical Terminology for Health Professions

Đây là prompt mẫu Thầy Nguyên đưa ra để học bệnh án TURP bn nam 57t, BMI 18.4, TLT 70g đã điều trị nội thất bại nhiều lần: I. Bệnh này chỉ định mổ TURP là đúng hay sai? II. BN này thiếu máu trước mổ do nguyên nhân gì? III. Tại sao BN này bí tiểu nhiều lần rồi? 4. Bác sĩ niệu trước đây và hiện nay đã hướng dẫn BN điều trị nội đúng cách chưa? 1. Thuốc ức chế alpha1 và ức chế 5-alpha reductase + Cách chăm sóc thông tiểu các lần bí tiểu trước; 2. Thay đổi lối sống (a. Chuẩn BMI 20-24, b. Không nhập nước sau 17h, c. Bỏ thuốc lá và các chất gây nghiện, d. Hạn chế ăn thịt đỏ)? 3. Tập Kegel? 4. Tăng cường thực phẩm lợi khuẩn đường ruột? 5. Không bị táo bón...

I. Mục tiêu: 
- Biết cách gọi tên chuyên khoa và bác sĩ tương ứng trong tiếng Anh.
- Một số gợi ý về note-taking các chuyên khoa.
- Bài tập nghe dịch.
II. Tên một số chuyên khoa và bác sĩ tương ứng
Ngành Nội khoa trong tiếng Anh là Internal Medicine, bác sĩ nội khoa được gọi là physician. Ngoại khoa là Surgery, bác sĩ ngoại khoa được gọi là surgeon. 

Nội khoa–Internal Medicine (IM)–Internist/Physicians
Ngoại khoa–Surgery (SURG)–Surgeon
Nhi khoa–Pediatrics (PEDS)–Pediatrician
Sản phụ khoa–Obstetrics & Gynecology (OB-GYN)–Obstetrist & Gynecologist
Cấp cứu–Emergency Medicine (EM)–Emergency Physician
Gây mê-hồi sức–Anesthesiology (ANES)–Anesthesiologist
Tâm thần–Psychiatry (PSY)–Psychiatrist
Hô hấp–Pulmonology (PULM)–Pulmonologist
Tim mạch–Cardiology (CARD)–Cardiologist
Da liễu–Dermatology (DERM)–Dermatologist

Lưu ý:

• Tên của các chuyên khoa kết thúc bằng _ology, tên bác sĩ tương ứng sẽ là _ologist. Tên của các chuyên khoa kết thúc bằng _ics, tên bác sĩ tương ứng sẽ là _ician. Ngoại trừ Anaesthetics => Anaesthetist.
  
• Trong tiếng Anh Mỹ, chuyên ngành gây mê-hồi sức được gọi là Anesthesiology, bác sĩ gây mê-hồi sức sẽ được gọi là Anesthesiologist. Khác với Anaesthetics trong Anh Anh, chuyên ngành gây mê, hoặc chuyên về thuốc gây mê, thấp hơn so với Anesthesiology. 
  
• Với bác sĩ sản phụ khoa, người Mỹ họ thường nói tắt OB-GYN, thậm chí nhiều người Mỹ còn không biết từ nguyên và cách viết những từ này.
  

Xin chào tất cả anh/chị và các bạn,
Mình là KhaHoang, Mod mới của diễn đàn. Rất vui được đồng hành cùng mọi người trong một cộng đồng dành riêng cho sinh viên Y và bác sĩ, muốn nâng cao khả năng tiếng Anh chuyên ngành.

Mục tiêu của diễn đàn là:

• Tạo môi trường chia sẻ tài liệu, từ vựng và kinh nghiệm học Tiếng Anh Y khoa
  

• Cùng nhau luyện nghe – nói – đọc – dịch qua các đoạn hội thoại thực tế
  
• Hỗ trợ nhau trong việc hiểu thuật ngữ, giao tiếp lâm sàng và kỹ năng phiên dịch Y khoa
  

• Bài tập nghe – dịch,
  
• Bài hướng dẫn note-taking,
  
• Từ vựng theo chuyên khoa,
  
• Các hội thoại thực tế giữa bác sĩ – bệnh nhân,
  
• Và tài liệu giúp mọi người học hiệu quả hơn.
  

BN nam 45t, làm tài xế xe đường dài, đã ESWL sỏi thận T 4 năm, kiểm tra sau tán sạch sỏi. Kỳ này tình cờ đi siêu âm thấy sỏi thận T 15 x 12 mm ở bồn thận. Bồn thận trong xoang, 0 ứ nước cục bộ. Nước tiểu BC 500, HC 80, pH 6.5. Các cls khác bình thường. Prompts: 1. Đây là sỏi sót or sỏi tái phát? 2. Thận T không ứ nước, sỏi 15mm. Echo không có hình thận&bồn thận T. KUB thấy sỏi cản quang 15 x 12 mm và 2-3 mảnh calci hóa 3-5 mm ở đài dưới. Có cần chụp NCCT or MSCT có cản quang hệ niệu? 3. Tại sao BC niệu 500 mà nitrite (-) và bạch cầu máu không tăng? 4. Có cần cấy nước tiểu cas này không? 5. Stone burden? 6. Options; 7. BN đang nhiễm trùng niệu nặng, chỉ được can thiệp khi nước tiểu (-). Điều trị bằng thuốc gì và hy vọng sau bao lâu thì hệ niệu sạch bóng vi trùng?