Tuyển sinh mở: bất kỳ người nào muốn theo học một trường sau trung học đều có thể được chấp nhận. Một số trường mang tính chọn lọc cao, nhưng tất cả mọi người có bằng tốt nghiệp phổ thông đều có thể được nhận vào học ở một trường nào đó.

Tính cơ động (về đội ngũ giáo chức, về SV và về kinh phí): giáo chức có thể chuyển trường, SV cũng có thể chuyển trường nếu họ không hài lòng với trường đang học hoặc nếu mối quan tâm hay năng lực học tập của họ thay đổi.

Tính cạnh tranh: cạnh tranh để có những SV giỏi nhất, những giáo chức có năng lực nhất, có nguồn kinh phí cho nghiên cứu và cả vị thế của nhà trường.

Quyền tự do học thuật: giáo chức và SV đều có quyền tự do về học thuật để theo đuổi những nghiên cứu, nêu lên những vấn đề về học thuật, về xã hội.

Tính ổn định của đội ngũ giáo chức: mặc dù đã và đang có nhiều thay đổi về bản chất của việc bổ nhiệm giáo chức và sắp xếp hoạt động học thuật, hầu hết giảng viên khối giáo dục sau trung học đều được bổ nhiệm toàn thời gian ổn định. Điều đó đem lại cho họ sự an toàn về nghề nghiệp, sự đảm bảo quyền tự do học thuật đồng thời có một mức sống chừng mực.

Sự quản lý mạnh: hiệu trưởng các trường ĐH ở Hoa Kỳ được tuyển chọn không phải bởi chính quyền hay đội ngũ giáo chức mà bởi một hội đồng quản trị gần như hoàn toàn độc lập, với đầu vào là các giáo chức nhiều năng lực.

Một nền giáo dục hướng vào SV: hầu hết các trường ĐH ở Hoa Kỳ đều tập trung vào SV: họ quan tâm, nhấn mạnh đến giảng dạy nhiều hơn là nghiên cứu. Chỉ có một tỉ lệ nhỏ các trường ĐH uy tín nhất là hoàn toàn theo định hướng nghiên cứu.

Đa dạng về các nguồn kinh phí: hệ thống giáo dục Hoa Kỳ từ lâu nay vẫn phù hợp với khả năng tài chính đối với hầu hết người học thông qua nhiều cách thức cấp kinh phí khác nhau, bao gồm các khoản cho SV vay, tài trợ, học bổng của các trường, các chương trình làm việc có trả công khi học, trợ cấp của tiểu bang và tất nhiên là các khoản chi phí từ gia đình.